Litwa stawia na Tajwan w nowej strategii wobec Azji

Litwa stawia na Tajwan

Jak donosi Politico, w opublikowanej w środę nowej, rządowej strategii „For a secure, resilient and prosperous future. Lithuania’s Indo-Pacific strategy” dotyczącej regionu Indo-Pacyfiku, Litwa podkreśla chęć wzmocnienia więzi gospodarczych z Tajwanem, wbrew silnej presji wywieranej przez Chiny, aby zmienić ten kurs. 

Nowy dokument określa więzi handlowe z Tajpej jednym ze swoich “strategicznych priorytetów”. Został on opublikowany w momencie, w którym UE i ChRL wchodzą w nową fazę napięć w handlu, skupiającą się na kwestiach sprzedaży technologii przez UE do państw autokratycznych oraz ograniczania eksportu surowców krytycznych przez Chiny.

Niemniej jednak przedstawiona strategia Litwy rezygnuje z łagodnego, dyplomatycznego języka, opisując Państwo Środka jako “globalną potęgę gospodarczą i militarną, która skonsolidowała coraz bardziej autokratyczne metody kontroli w kraju i prowadzi coraz bardziej agresywną politykę zagraniczną, mającą na celu projekcję swojej potęgi na zewnątrz”. 

Wilno stało się pierwszym członkiem, który wystąpił ze stworzonego przez Chiny ugrupowania 17+1 w 2021 roku (obecnie 14+1). Inicjatywa powstała w 2012 roku jako platforma do promowania współpracy biznesowej i inwestycyjnej między Państwem Środka a krajami Europy Środkowo-Wschodniej, m.in. Chorwacją, Grecją, Czechami, Polską czy Słowacją. Do ugrupowania należały również państwa bałtyckie, które zrezygnowały z członkostwa w latach 2021-2022. 

Powodem wycofania się Litwy z formatu 17+1 było zezwolenie na utworzenie nowego, tajwańskiego biura handlowego w Wilnie w 2021 roku, co poskutkowało bardzo silną reakcją Pekinu, mającą na celu zastraszenie gospodarcze Litwy i spowodowanie jej wycofania się z podjętej decyzji. ChRL m.in. wstrzymało część regularnych połączeń pociągów towarowych, zamknęło linie kredytowe dla litewskich firm czy wprowadziło ograniczenia eksportowe (w 2021 roku zatrzymano na granicy produkty o wartości 10 mln euro).

W przedstawionej strategii możemy przeczytać: 

Nieudane próby wywierania przez Chiny presji gospodarczej i dyplomatycznej na Litwę dowodzą, że kraj może wytrzymać szantaż gospodarczy, jeśli zbudował odporność społeczną i ma wiarygodnych partnerów.

Warto nadmienić, że Tajwan jest światowym liderem w dziedzinie zaawansowanych mikroprocesorów, które posiadają kluczowe znaczenie dla zaspokojenia niezliczonej ilości potrzeb gospodarczych i wojskowych w Unii Europejskiej. Opublikowana strategia podkreśla:

Litwa dąży do wzmocnienia praktycznej współpracy z Tajwanem, podobnie myślącą demokracją oraz ważnym partnerem gospodarczym i technologicznym w regionie. Rozwój stosunków gospodarczych z Tajwanem jest jednym ze strategicznych priorytetów Litwy i częścią jej polityki dywersyfikacji gospodarczej.

W dokumencie można przeczytać, że “militarne wsparcie dla rosyjskiej wojny agresji przeciwko Ukrainie lub użycie siły lub przymusu w celu zmiany status quo w Cieśninie Tajwańskiej to czerwone linie”. Jak zaznacza Politico, Litwa ostrzega, że Chiny są gotowe wykorzystać przymus ekonomiczny, polityczny, dyplomatyczny oraz “inne” rodzaje przymusu, aby osiągnąć swoje cele. Jak dodano:

Kluczowa jest współpraca ze społeczeństwami Indo-Pacyfiku w celu ograniczenia rozprzestrzeniania się rosyjskiej dezinformacji wspieranej przez Chiny i chińskiej presji informacyjnej na Tajwan.

Źródło: polon.pl, politico.eu, osw.waw.pl