Rosja zrywa porozumienie zbożowe

Rosja nie przedłuży umowy

17 lipca wygasa porozumienie wspierane przez ONZ, umożliwiające Ukrainie eksport zboża i innych produktów spożywczych mimo trwającej wojny. Umowa, znana jako Inicjatywa Czarnomorska, została osiągnięta w lipcu 2022 roku i pozwoliła na międzynarodowe dostawy kukurydzy, pszenicy, jęczmienia oraz innych produktów spożywczych z trzech wyznaczonych portów w Ukrainie.

Według informacji podanych przez agencję TASS, rzecznik prezydenta Rosji Władimira Putina oznajmił, że “porozumienia czarnomorskie właściwie przestały dzisiaj obowiązywać” a ze względu na niespełnienie części umowy, która miała zapewnić podobny eksport z Rosji, Kreml decyduje się na jej wypowiedzenie. Zdaniem władz Rosji Moskwa nadal napotyka przeszkody w eksporcie żywności i nawozów, co dzieje się wbrew zobowiązaniom zawartym w umowie. 

Jak informuje NPR, według ekspertów umowa, choć niedoskonała, pomogła zahamować pogłębianie się światowego głodu i zapobiegła gwałtownemu wzrostowi cen żywności na całym świecie. Podczas jej podpisywania rok wcześniej, została określona jako “latarnia nadziei” przez Sekretarza Generalnego ONZ António Guterresa.

Jeszcze w piątek 14 lipca Deutsche Welle donosiło, że zdaniem Recepa Tayyipa Erdogana, prezydent Rosji powinien odnowić umowę. Według słów prezydenta Turcji, rozmawiał on z Putinem przez telefon, oznajmiając, że obydwaj znajdują się “po tej samej stronie” jeśli chodzi o przedłużenie porozumienia. Niemniej jednak tego samego dnia słowa Tureckiego prezydenta spotkały się z odpowiedzią Pieskowa: “Żadnych oświadczeń nie składaliśmy”.  

Jak ogłosiła 16 lipca Organizacja Narodów Zjednoczonych, w ciągu roku, odkąd umowa została zawarta, statki wykonały 1 003 rejsy z trzech ukraińskich portów, przewożąc łącznie 32,8 miliona ton zboża i innych produktów spożywczych. Umowa pozwalała również na eksport nawozów z Ukrainy, jednak żaden z nich nie został wysłany.

W ramach porozumienia, 45 krajów otrzymało dostawy zboża z Ukrainy. 46 procent importu trafiło do Azji, 40 procent do Europy Zachodniej, 12 procent do Afryki a 1 procent do Europy Wschodniej.

W maju strony zgodziły się przedłużyć umowę o kolejne dwa miesiące, choć Rosja skarżyła się wówczas, że sankcje i inne ograniczenia utrudniają jej możliwości handlowe.

Źródło: npr.org, dw.com, tass.com