Prezydent Kazachstanu przedstawia swoje wytłumaczenie krwawych protestów z 2022 roku

Działania “z zewnątrz”

Jak donosi Euractiv, podczas noworocznego wywiadu prezydent Tokajew przedstawił własną, jak dotąd najbardziej szczegółową analizę zamieszek z 2022 roku, które miały być spowodowane wzrostem cen gazu skroplonego. Jak zaznaczył prezydent Kazachstanu, wydarzenia miały miejsce w kontekście “wielu lat nierozwiązanych problemów społeczno-gospodarczych i ogólnej stagnacji”, a po wyborach w 2019 roku on sam zdecydował się na skierowanie Kazachstanu na kurs demokratyzacji systemu politycznego, liberalizacji życia publicznego i demonopolizacji gospodarki.

“Będę szczery: ten nowy kurs wzbudził ostry sprzeciw wpływowych ludzi, którzy postrzegali go jako zagrożenie dla głęboko zakorzenionego stanu rzeczy w kraju i ich uprzywilejowanego statusu w strukturach władzy (…) Ostatecznie, aby odwrócić transformację i przywrócić poprzedni porządek, zdecydowali się oni na podjęcie ekstremalnych środków” – powiedział Tokajew w udzielonym wywiadzie.

Jak zaznacza portal, prezydent nie zdecydował się wymienić z nazwiska żadnej z “wpływowych osób”, jednak podkreślił, że grupa wysokich rangą urzędników miała „ogromny wpływ na siły bezpieczeństwa i przestępców”, w związku z czym od połowy 2021 roku rozpoczęto przygotowania do “brutalnego przejęcia władzy”, a “nieprzemyślana decyzja” o gwałtownym wzroście cen skroplonego gazu została wykorzystana jako pretekst. 

Prezydent Kazachstanu wspominał w wywiadzie również o “specjalnie wyszkolonych ludziach” oraz zaangażowaniu gangów przestępczych, kierowanych przez spiskowców i terrorystów. Jednocześnie nie wymienił krajów, z których wspomniane osoby miałyby pochodzić. “Powiem to wprost: Dyskusje o rzekomym powstaniu ludowym przyczyniają się do usprawiedliwiania i wybielania czynów przestępczych. Takie nieodpowiedzialne, zasadniczo prowokacyjne rozmowy prowadzą do gloryfikacji prawdziwych bandytów i zakorzenienia szkodliwej psychologii przestępczej w społeczeństwie” – zaznaczył Tokajew. 

Prezydent Kazachstanu zaznaczył w wywiadzie, że “pokojowe protesty są dopuszczane”, a sam udzielił amnestii obywatelom, którzy znaleźli się “pod wpływem prowokatorów”. “Amnestia została zastosowana wobec 1 095 obywateli z 1 205 wcześniej skazanych. A organizatorzy zamieszek i ci, którzy otrzymali wyroki za ataki terrorystyczne, zdradę stanu, próbę przejęcia władzy przemocą i inne poważne przestępstwa, odbędą swoje wyroki w całości” – podkreślił Tokajew. 

W kontekście pytania o obecność w Kazachstanie dwóch ośrodków władzy po 2019 roku (w postaci Tokajewa i byłego prezydenta Nursułtana Nazarbajewa), obecny prezydent odparł, że takie próby były podejmowane przez “politycznych manipulatorów” i stały się przyczyną kryzysu 2022 roku. Zdaniem Tokajewa Kazachstanowi udało się uniknąć zaostrzenia politycznego po 2022 roku i wejść w proces przyspieszenia modernizacji politycznej. 

Źródło: euractiv.com